Thursday 21 July 2016

ĐẢNG CỘNG HÒA THỐNG NHẤT QUAN ĐIỂM (Hùng Tâm / Người Việt)





Hùng Tâm/Người Việt
July 20, 2016

Từ mạng sống cảnh sát tới lập trường chống đảng
Ðại hội đảng Cộng Hòa lần này tại Cleveland, tiểu bang Ohio, có đầy sôi nổi như nhiều người chờ đợi vì cá tính của nhân vật dẫn đầu trong cuộc tranh cử tổng thống là tỷ phú Donald Trump. Nhưng tình trạng nổi loạn trong đảng không kéo dài như nhiều người lo ngại vì các đại biểu tham dự đã chọn ứng cử viên sau vòng bỏ phiếu đầu tiên. Ông Trump được 1725 phiếu, nhiều hơn số tối thiểu 1237 tới gần 500 phiếu, để thành ứng cử viên chính thức của đảng vào ngày bầu cử mùng 8 Tháng Mười Một tới đây. Người đứng phó của liên danh Cộng Hòa là thống đốc tiểu bang Indiana, Mike Pense. Ðấy là một điều khá bất ngờ trong nhiều bất ngờ khác.

Nhìn trên toàn cảnh, chúng ta có thể thấy gì về nền dân chủ Hoa Kỳ? Hồ Sơ Người Việt xin trình bày một số yếu tố có ý nghĩa sau đây từ một đại hội chưa kết thúc, trước khi đến lượt đại hội của đảng Dân Chủ tại thành phố Philadelphia vào các ngày 25-28 tới đây.

Bất ngờ một: Vai trò cảnh sát
Ðại hội đảng Cộng Hòa diễn ra trong hoàn cảnh bất thường là các vụ bắn hạ cảnh sát. Sau hai biến cố tại Dallas ngày mùng 7 và Baton Rouge ngày 17 Tháng Bảy khiến tám nhân viên công lực thiệt mạng, hôm Thứ Ba 19, một cảnh sát viên tại Kansas City đã bị hạ sát. Trong không khí hỗn mang ấy, ban tranh cử của Donald Trump, đảng Cộng Hòa, thành phố Cleveland lẫn các viên chức bảo vệ yếu nhân của cơ quan Secret Service phải đề cao cảnh giác để không có chuyện gì xảy ra.

Truyền thông báo chí chỉ tập trung tường thuật diễn biến của đại hội tại trung tâm Quicken Loans Arena, nhưng việc bảo vệ quyền tự do phát biểu bao trùm lên nhiều khu vực khác.
Theo tin tức từ cơ quan cảnh sát, có 16 tổ chức đã xin phép biểu tình để ủng hộ hay phản đối ứng cử viên dẫn đầu bên đảng Cộng Hòa. Ngoài ra, có chừng một chục nhóm quá khích cũng muốn biểu tình và trong số này, nhiều người có thể sử dụng bạo lực hoặc cố tình gây loạn cho nên nhân viên công lực không thể quên nhiều tiền lệ: vào các ngày 14 Tháng Mười năm ngoái và 18 Tháng Sáu vừa qua, xung đột đã bùng nổ ra giữa hai thành phần quần chúng muốn phản đối và ủng hộ Donald Trump.

Vì thế, bốn ngày đại hội tại Cleveland, từ 18 đến 21, là cơn ác mộng cho giới hữu trách về trật tự công cộng. Trong số này, các cảnh sát viên còn có thể bị hạ sát khi bảo vệ quyền tự do ngôn luận và biểu tình của ngươi dân! Tại Dallas đã có năm cảnh sát mất mạng khi bảo vệ quyền phản đối của dân da đen trong vụ biểu tình do tổ chức Black Lifes Matter kêu gọi.
Một thí dụ là ngày đầu tiên của đại hội có hai tổ chức cùng biểu tình tại Voinovich Park. Ðó là AIDS Healthcare Foundation với sự xuất hiện của mục sư da đen Al Sharpton đối đầu với tổ chức ủng hộ Donald Trump là America First Unity Rally. Chiều hôm đó, America First Unity Rally cũng diễn hành bên tổ chức cực tả Organize Ohio tại ngã tư Euclid Avenue và đường E 9th Street. Ngoài ra, quảng trường Cleveland Public Square là nơi nhiều diễn giả ghi danh phát biểu và trong không khí nóng bỏng của nhiệt tình dân chủ, nếu bạo động xảy ra, các nhân viên công lực sẽ bị quy trách là không làm tròn nhiệm vụ. Tổng cộng, có sáu ngàn cảnh sát viên và ba ngàn nhân viên an ninh liên bang đã phải đảm nhiệm việc giữ gìn trật tự và an toàn cho đại hội.

Nếu chính họ cũng bị hạ sát, như chín đồng nghiệp xấu số tại Dallas, Baton Rouge hay Kansas City, thì ta nghĩ sao về nền dân chủ Hoa Kỳ? Câu nói của Voltaire lại trở về: “không đồng ý với điều ông phát biểu, tôi sẵn sàng hy sinh để bảo vệ quyền phát biểu của ông!” Chúng ta nên nhớ tới điểm son này…

Bất ngờ hai: Cộng Hòa tiến tới thống nhất
Ðại hội Cleveland khai mạc trong tinh thần phân hóa vì nhân vật Donald Trump, với lối phát biểu trái tai, có vẻ tùy hứng mà dường như thiếu suy nghĩ. Nhưng ông lại vượt qua 16 đối thủ để giành vị trí đại diện cho đảng Cộng Hòa. Nhiều bậc trưởng thượng có kinh nghiệm và uy tín trong đảng không chấp nhận được phong cách đó và cho tới mấy ngày cuối vẫn cố vận động một giải pháp nhân sự khác. Nhiều người trong số này còn giận lẫy và không tham dự đại hội. Thế rồi họ thất bại thê thảm vì Donald Trump có quần chúng và những phát biểu sống sượng của ông lại được nhiều người ủng hộ.

Bây giờ đảng Cộng Hòa vẫn có liên danh tranh cử và qua từng ngày đã thông báo một chương trình hành động có vẻ thống nhất hơn. Người ta cần thấy ra vai trò hay tư tưởng của Donald Trump trong chương trình đang có vẻ thống nhất hơn của đảng Cộng Hòa.

Với nhiều người Mỹ, mối quan tâm ưu tiên là an ninh và nguy cơ khủng bố. Donald Trump khai thác sự sợ hãi ấy của họ nhưng thâu tóm vào một vấn đề là nhu cầu thanh lọc di dân và bảo vệ biên giới miền Nam với một bức tường. Xưa nay, đảng Cộng Hòa vẫn chủ trương mở vòng tay đón nhận di dân, vì lý do đạo đức lẫn kinh tế, nhưng không mị dân thiểu số và dè dặt với di dân nhập lậu. Vào thập niên 80, chính quyền Cộng Hòa đã có luật lệ về di dân trong tinh thần ân xá những người bất hợp pháp. “Hiệu ứng Donald Trump” là lập trường mới của đảng Cộng Hòa: bảo vệ biên cương và các cửa khẩu, nghiêm khắc thi hành luật lệ thanh lọc di dân.

Với đa số người Mỹ, lương bổng và công việc làm, tức là kinh tế, lại quan trọng hơn an ninh. Donald Trump chú trọng tới nỗi lo này, nhưng thâu tóm vào một vấn đề là chế độ tự do mậu dịch. Xưa nay, và cho tới năm 2012, đảng Cộng Hòa vẫn cổ xúy nguyên tắc tự do thương mại, và chống lại tinh thần bảo hộ mậu dịch, vì cho rằng tự do ngoại thương là có lợi cho kinh tế. Do Donald Trump, đảng Cộng Hòa đưa ra chủ trương mới: vẫn biết rằng tự do mậu dịch là có lợi cho mọi khu vực và thành phần kinh tế, nhưng nạn nhập siêu quá cao như hiện nay là bất lợi. Vì vậy, đảng đề nghị thương thuyết lại các hiệp ước thương mại trong tinh thần ưu tiên bảo vệ quyền lợi của nước Mỹ. Với các quốc gia dân chủ theo kinh tế thị trường, tự do mậu dịch vẫn là có lợi nếu các hiệp định được cứu xét kỹ càng. Nhưng với các nước độc tài và không theo quy chế thị trường, quyền lợi và thậm chí chủ quyền của Hoa Kỳ phải là tiêu chuẩn đãi lọc. Các nước Âu Châu hay Ðông Á là trường hợp thứ nhất, Trung Quốc là trường hợp thứ nhì. Quan điểm này cũng chẳng khác gì lập trường bên đảng Dân Chủ.

Với giới cao niên, quỹ hưu bổng và an sinh xã hội Social Security là nguồn sống cho tuổi già. Khi tranh cử, Donald Trump hứa hẹn là không cắt giảm các khoản phúc lợi này. Xưa nay và cho tới năm 2008, đảng Cộng Hòa đã thấy ra nguy cơ thâm hụt của quỹ an sinh xã hội và muốn cải cách mà không thành công. Chủ trương cũ của đảng là cải tổ toàn bộ hệ thống an sinh và cho mọi người quyền đầu tư riêng để bổ sung cho nguồn phúc lợi của quỹ Social Security. Lần này, đảng nhượng bộ Donald Trump một điểm nhỏ là quy chế đầu tư của cá nhân, hay các quỹ đầu tư đối xung hedge funds, nhưng bất đồng với đề nghị không cắt giảm phúc lợi. Chủ trương mới của đảng là không tăng thuế và cho áp dụng quy luật thị trường để tạo ra thịnh vượng và bảo đảm sự tồn tại lâu dài của quỹ an sinh.

Nói chung, và cho tới năm 1996, đảng Cộng Hòa vẫn chủ trương thu hẹp vai trò của nhà nước, thậm chí có lúc còn đề nghị giải tán các Bộ Thương Mại, Năng Lượng, Giáo Dục, Gia Cư và Phát Triển Ðô Thị (HUD) hoặc tư nhân hóa một số cơ quan công quyền. Doanh gia Donald Trump thì gọi các cơ quan công quyền này là trung tâm cấu kết quyền lợi của các chính trị gia và đòi xóa hết. Chủ trương mới của đảng Cộng Hòa không đến nỗi cực đoan triệt để như vậy: phải cải thiện hoặc thay thế các cơ quan liên bang cho hữu hiệu hơn, và nếu cần thì trả lại việc quản lý cho các tiểu bang. Tức là đảng Cộng Hòa tìm ra một định nghĩa và nội dung mới của bộ máy công quyền theo hướng tinh giản hơn. Nhưng nhấn mạnh đến việc cải cách càng sớm càng hay chứ không trì hoãn như xưa, hay như đảng Dân Chủ.

Khi tạm tổng kết, người ta có thấy ảnh hưởng không nhỏ của Donald Trump. Nhưng ảnh hưởng đó không xuất phát từ những tuyên bố hỗn loạn và mâu thuẫn của một bộ óc thông minh mà thiếu kỷ luật. Nó xuất phát từ quần chúng, từ những người đã đồng ý và ồn ào ủng hộ quan điểm của Trump. Thành phần này không có lý luận mạch lạc hay uyên bác, nhưng hậu thuẫn của họ khiến một doanh gia tỷ phú chưa từng sinh hoạt chính trị đã trở thành biểu tượng của một làn sóng mới làm cho đảng Cộng Hòa bị ngỡ ngàng, gần như bị xé làm hai.

Vì vậy, đảng Cộng Hòa đang đổi mới chủ trương và dần dần thống nhất quan điểm với một người đã từng bị nhiều người kết án là chống đảng!

Vào một dịp khác, chúng ta sẽ tìm hiểu thêm về lập trường đối ngoại của đảng, nhưng không quên một quy luật là khi ra tranh cử chức vụ tổng thống, ứng cử viên nào cũng phải có một chương trình hành động cho quốc dân phán xét. Thế rồi nếu đắc cử và cầm quyền, tổng thống Hoa Kỳ mới thấy sự thể lại khác hẳn và mình gặp nhiều ưu tiên còn bất ngờ hơn.

Kết luận ở đây là gì?
Ðảng Cộng Hòa như vừa thoát được một vụ khủng hoảng nội bộ, và có gần bốn tháng để đưa ra một lập trường thống nhất hơn hình ảnh bát nháo từ đầu năm.

Cử tri cũng có gần bốn tháng để chọn mặt gửi vàng, nhưng nên chờ đợi sự bất ngờ khi nước Mỹ có tổng thống mới.

Sinh hoạt dân chủ tại Hoa Kỳ thường có vẻ hỗn loạn, nhưng so sánh thì vẫn còn hơn hiện tượng thủ tiêu hay đảo chánh tại nhiều xứ tự xưng là ổn định!

-------------------------










No comments:

Post a Comment

View My Stats