Tú Anh - RFI
Đăng
ngày 05-01-2015 Sửa đổi ngày 05-01-2015 16:25
Thuyền
trưởng chiếc “tàu ma” Blue Sky đưa hơn 800 thuyền nhân Syria vượt biển vào nước
Ý đã khai nhiều tình tiết với báo chí Ý. Sarkis Rani, 36 tuổi,người Syria cho biết
được đường dây buôn người trả công 25.000 đôla. Tàu khởi hành từ Thổ Nhĩ Kỳ, đi
ngang qua Hy Lạp với hơn 800 người xếp lớp như thú vật mà không bị kiểm soát. Sự
tuyệt vọng của nạn nhân chiến tranh đã bị lạm dụng tối đa.
Từ
Roma, thông tín viên Huê Đăng cho biết thêm chi tiết.
RFI
: Từ Giáng Sinh đến
nay, hàng ngàn thuyền nhân khởi hành từ các hải cảng của Hy Lạp hay Thổ Nhĩ Kỳ
bằng thương thuyền hay tàu chở súc vật phế thải xâm nhập vào lãnh hải của Ý.
Xin anh cho biết cụ thể chuyện gì đang xẩy ra trên vùng biển Địa Trung Hải
trong thời gian gần đây ?
Huê
Đăng :
Đúng như vậy, trong những ngày qua các mạng truyền thông ở Ý đã đăng tít lớn về
hiện tượng thuyền nhân đang ồ ạt tiến vào lãnh hải của Ý trên các con tàu hàng
hải cũ. Đây là một hiện tượng mới, so với cách thức vượt biển trước đây của các
thuyền nhân, chủ yếu đến từ Bắc Phi, vốn xưa chỉ dùng những chiếc ghe chài đánh
cá hay các thuyền ca nô trên đó có khoảng vài trăm thuyền nhân, thì bây giờ hiện
tượng này đã “nâng cấp” lên thành hàng ngàn thuyền nhân được nhồi nhét trên những
chiếc thương thuyền hàng hải cũ.
Khi
những chiếc thương thuyền này sắp sửa vào lãnh hải của Ý thì đội quân lái tàu
đã nhanh chóng bỏ thương thuyền, gài tay lái tự động, bỏ mặt thương thuyền cùng
với hàng ngàn nhân mạng lững lờ từ từ trôi vào hải phận của Ý. Đây là một
phương thức mới của các tổ chức vượt biển: họ không còn dùng những chiếc ghe
chài hay ca-nô nhỏ để đưa thuyền nhân nhập cư bất hợp pháp vào nước Ý, mà họ trực
tiếp thu mua thẳng những thương thuyền hàng hải cũ rồi dùng nó như phương tiện
đưa mỗi lần hàng ngàn thuyền nhân vượt biển vào nước Ý.
RFI
: Thế thì trước hiện
tượng làn sóng di dân nhập cư tăng vọt như trên, chính phủ Ý đã và đang đối phó
như thế nào ?
Huê
Đăng :
Như ta đã biết là trước đây chính phủ Ý đã có chương trình nhân đạo cứu vớt
thuyền nhân mang trên là “Mare Nostrum”. Chương trình này kéo dài một năm bắt đầu
từ tháng Mười 2013 và đã chấm dứt hồi tháng Mười 2014 vừa qua, và theo tin của
Bộ Quốc phòng Ý thì trong thời gian đó Ý đã cứu vớt được hơn 160.000 thuyền
nhân.
Hiện
nay, đã có chương trình “Triton” thay thế, đây là một chương trình cứu vớt thuyền
nhân của chính Liên Hiệp Châu Âu (chứ không phải của riêng Ý như trường hợp
“Mare Nostrum” trước đây), và do cơ quan Frontex, một tổ chức của UE đặc trách
về vấn đề nhập cư đến từ các quốc gia ngoài Châu Âu. Nhưng vì lý do địa lý,
trên thực tế hiện nay các hoạt động cứu hộ ngay trên mặt biển phần lớn vẫn do
các lực lượng hải quân và biên phòng Ý đứng ra trực tiếp đảm nhận.
RFI
: Ngoài lý do địa lý như
anh nói, cũng có thể hiểu đây là chính sách nhân đạo của nhà nước Ý, dù rằng vấn
đề này cũng đã gây không ít tranh cãi chính trị với các lực lượng đảng phái bài
ngoại và căng thẳng với các chính phủ Châu Âu khác ?
Huê
Đăng : Tạm
chưa hãy nói đến nhân đạo. Cụ thể là hiện tượng thuyền nhân đổ bộ ồ ạt lên các
đảo cực Nam nước Ý là một điều gần như là “tự nhiên” bởi vị trí địa lý thiên
nhiên của Ý đã biến vùng cực Nam của quốc gia này thành điểm tiếp cận gần nhất
của làn sóng thuyền nhân đến từ các vùng Nam Địa Trung Hải để tràn vào lục địa
Châu Âu. Dù muốn dù không, chính phủ Ý cũng không thể nào làm ngơ trước cảnh
hàng ngàn thuyền nhân trôi theo sóng nước đổ vào các vùng đảo cực Nam nước Ý.
Ngoài
ra, cũng nên nhớ là ở Ý còn có Tòa thánh Vatican, và chắc chắn là các lực lượng
chính trị đảng phái của Ý, nhất là các lực lượng ít nhiều mang màu sắc Công
giáo, cũng không thể làm ngơ trước những tuyên bố nhân đạo của Tòa Thánh. Đó là
những mặt … mà ta có thể gọi là “tích cực” nhân đạo của Ý trước hiện tượng thuyền
nhân … Nhưng trên thực tế, không phải chỉ có những mặc tích cực, mà còn có những
… điều mà ta có thể gọi là “động cơ tiêu cực” đến từ phía nước Ý.
RFI
: Đông cơ tiêu cực ?
Xin anh giải thích rõ hơn vấn đề ?
Huê
Đăng :
Chuyện các người nhập cư bất hợp pháp vào nước Ý để rồi biến thành một đội quân
lao động “chui”, tức là lao động không chính thức, phần lớn nằm ở các vùng nông
nghiệp ở miền Nam nước Ý là chuyện mà từ mấy năm nay báo chí Ý vẫn phanh phui
ra. Đó là những lao động giá rẻ, không hề được hưởng quyền lợi bảo vệ lao động,
đó là những lao động lúc nào cũng có thể bị o ép bức hiếp mà không thể nào đứng
lên tố cáo bất kỳ ai vì chính vị thế nhập cư bất hợp pháp của họ đã đặt họ ra
ngoài vòng pháp luật.
Thậm
chí chính vì vị thế bất hợp pháp này, rất đông những người nhập cư bất hợp pháp
là đối tượng để các băng đảng Mafia xã hội đen lôi cuốn vào các hoạt động bất
chánh vì họ không có lựa chọn. Nhìn chung mà nói, có thể nói là chính những
thuyền nhân này đã đang trở thành một lực lương lao động rẻ tiền, không được bảo
vệ, dễ bị ức hiếp bóc lột của một số chủ nhân ông bất lương hay của băng đảng
Mafia.
Từ
đó có thể thấy là chính những băng đảng xã hội đen Mafia của Ý là những nhóm đứng
ra liên kết với những băng đảng xã hội đen của các quốc gia phía Bắc Phi hay
các vùng Nam Địa Trung Hải để tổ chức các tuyến buôn người, các mạng nô lệ thời
hậu hiện đại. Nhưng đó cũng chỉ mới là những mặt tiêu cực của các băng đảng xã
hội đen Mafia, hay của các chủ nhân ông vô nhân đạo của các nông trại. Ngoài
ra, còn cả những lực lượng chính trị, ngoài miệng thì lớn tiếng đã kích bài ngoại
nhưng bên trong lại chính là những bộ phận đã sống cộng sinh một cách đắc lợi
trước hiện tượng nhập cư bất hợp pháp …
RFI
: Cụ thể, hiện tượng
cộng sinh nói trên là như thế nào ?
Huê
Đăng : Trong
những tháng gần đây ở Ý đã nổ ra xì-căn-đan mà báo chí Ý gán tên là “Mafia
capitale”, tức là hiện tượng Mafia đã thâm nhập lũng đoạn các lực lượng chính
trị, các cơ chế nhà nước ở Thủ đô Roma. Đó là hiện tượng tham nhũng hối lộ của
các nhóm băng đảng xã hội đen cấu kết với một số quan chức trong guồng máy hành
chánh nhà nước ở thủ đô để cùng nhau chia chác các khoảng tài trợ mà chính phủ
Ý dành để đối phó vấn đề nhập cư bất hợp pháp và để hỗ trợ những người tị nạn.
Cụ
thể là chính phủ Ý đã có những khoảng tài chính để xây dựng các cơ sở hậu cần để
tiếp đón bảo quản những người nhập cư bất hợp pháp, và chính các băng đảng
Mafia đã thâm nhập vào cơ chế nhà nước để có thể trúng thầu gần như toàn bộ các
công trình xây cất và các hoạt động hỗ trợ người tị nạn. Từ đó, những người nhập
cư bất hợp pháp, những thuyền nhân, nhưng người tị nạn đã trở thành một nguồn lợi
lớn để khai thác tài chính một cách bất hợp pháp.
Nguồn
khai thác này to lớn đến độ mà theo tiết lộ của báo chí về các thông tin nghe
lén điện thoại của cảnh sát để làm bằng cớ truy tố các băng đảng, chính các tay
thủ lãnh của băng đảng Mafia đã khoe nhau rằng … “kinh doanh người nhập cư bất
hợp pháp đang có những thu hoạch tài chính to lớn gấp bao nhiêu lần so với các
hoạt động buôn lậu ma túy trước đây.”
nghe
: Thông tín viên Huê Đăng 05/01/2015
No comments:
Post a Comment