Không thể có liên kết Nga-Trung Quốc (Josh Cohen - themoscowtimes.com)

Không thể có liên kết Nga-Trung Quốc

Josh Cohen  -  themoscowtimes.com

Nguyễn Hải Hoành (Lược thuật)

Thứ năm, 01 Tháng 1 2015 09:27

http://www.vanhoanghean.com.vn/goc-nhin-van-hoa3/nhin-ra-the-gioi41/khong-the-co-lien-ket-nga-trung-quoc

Bản tiếng Anh báo điện tử themoscowtimes.com (Thời báo Moskva) ngày 18/12/2014 đăng bài viết của tác giả Josh Cohen dưới đầu đề “Putin e sợ Trung Quốc làm suy yếu sự xoay trục trở lại châu Á của Nga”.

Bài báo viết: do mối quan hệ Nga với phương Tây tiếp tục xấu đi nên nước Nga đặt trọng điểm vào việc làm sâu sắc mối quan hệ với « Điểm tựa châu Á » —Trung Quốc. Hai nước Nga-Trung Quốc có nhiều lợi ích chung quan trọng, ví dụ như khí đốt. Tháng 5 năm nay, Tổng thống Putin thăm Bắc Kinh, ký với Trung Quốc hợp đồng khí đốt trị giá 30 tỷ USD thực hiện trong 30 năm.

Không chỉ có vậy, giao lưu quân sự giữa hai nước cũng rất nhộn nhịp. Chẳng những Nga và Trung Quốc thường xuyên tổ chức tập trận chung mà hơn nữa nhiều năm nay Nga còn bán cho Trung Quốc các loại vũ khí tiên tiến. Từ thập niên 90 thế kỷ XX đến đầu thế kỷ XI, Trung Quốc trở thành khách hàng quan trọng nhất mua vũ khí của Nga, qua đó giúp công nghiệp vũ khí Nga sống qua được « mùa đông rét mướt » sau khi Liên Xô giải thể. Gần đây việc bán máy bay Su-35 và tên lửa phòng không S400 cho Trung Quốc đã trở thành tiêu điểm khiến cho công luận quan tâm nhiều đến giao dịch vũ khí giữa hai nước.

Hai nước lớn Nga-Trung Quốc có quan điểm như nhau trên nhiều vấn đề quốc tế, việc NATO tiến về phía Đông và sự kiện Ukraine đã làm sâu sắc hóa mối quan hệ giữa Maxcơva với Bắc Kinh. Mối liên hệ Nga-Trung Quốc hầu như đạt tới trạng thái khăng khít hiếm thấy.

Nhưng trên thực tế, mối quan hệ này tồn tại những cơ may khôn lường. Trước hết, việc Trung Quốc trỗi dậy có một phần nguyên nhân là nhằm đề phòng sự đe dọa tiềm tại trong thế kỷ XX từ Liên Xô — nước láng giềng hùng mạnh phương Bắc, và hiện nay sự e ngại của Trung Quốc đối với mối đe dọa tiềm ẩn đó chưa phải là đã hoàn toàn xóa bỏ. Thứ hai, sức mạnh của hai nước đang mất cân bằng. Cho dù năm xưa Liên Xô từng liên kết với « anh bạn nhỏ » Trung Quốc, nhưng ngày nay Liên Xô đã giải thể, nước Nga không phục hồi được như năm xưa. Còn Trung Quốc, với tư cách là nước đang phát triển lớn nhất thế giới và nền kinh tế lớn thứ hai toàn cầu, gấp 5 lần nước Nga, hơn nữa lại đang tăng trưởng nhanh chóng. Nếu thập niên 50 thế kỷ XX, Trung Quốc là « anh bạn nhỏ » trong liên minh Xô-Trung, thì ngày nay, khoảng cách giữa nước Nga với « anh bạn nhỏ » năm xưa đang ngày càng giãn rộng, làm tăng thêm sự mất cân bằng giữa Nga với Trung Quốc.

Trong điều kiện như vậy, việc liên kết Nga-Trung Quốc là hoàn toàn không có khả năng.

Stephen Blank nghiên cứu viên cấp cao về vấn đề Nga của Hội đồng Chính sách ngoại giao Mỹ (American Foreign Policy Council) từng nói : « Mỗi một liên minh đều có ngựa và người cưỡi ngựa, giờ đây Nga là con ngựa ». Blank nói, mối quan hệ Nga-Trung Quốc còn xa mới có sự khăng khít như đầu óc tưởng tượng của những người bên ngoài. Chẳng hạn cuộc đàm phán khí đốt giữa hai nước vô cùng gian nan. « Người Trung Quốc lợi dụng mọi nhược điểm của Nga để thu lợi cho mình ». Không những thế, rất nhiều người Nga tin rằng Trung Quốc chỉ coi Nga là anh lái buôn cung cấp nguyên liệu mà thôi. Là một nước lớn với 1,3 tỷ dân nằm sát miền Siberia dân cư thưa thớt, cứ cho là Trung Quốc sẽ không áp dụng bất cứ hành động quân sự nào đi nữa thì Trung Quốc vẫn ngấm ngầm từng bước gây ảnh hưởng không nhỏ đối với miền Viễn Đông và Siberia của Nga.

Nhà phân tích Dmitri Trenin của Trung tâm Carnegie Moskva rất cảnh giác với lực lượng quân sự Trung Quốc. Ông cho biết cơ quan an ninh quốc gia Nga cho rằng tuy hiện nay Trung Quốc đặt trọng điểm quân sự vào Đông Hải [biển Hoa đông] và Nam Hải [biển Hoa nam, Việt Nam gọi là Biển Đông], nhưng xét tới sự không ngừng gia tăng khoảng cách giữa hai nước Nga-Trung Quốc về số dân và sức mạnh kinh tế, trong tương lai nếu Trung Quốc mở rộng « dã tâm » của họ tới nước Nga thì cũng vô cùng dễ.

Trên thực tế Nga cũng đã có một số hành động đối phó, như việc Nga tiến hành tại vùng Viễn Đông một cuộc tập trận quy mô hoành tráng huy động tới 160 nghìn quân, cuộc diễn tập này chính là để đe dọa Trung Quốc.

Tờ báo viết : Trong hoàn cảnh như vậy, phía Nga đang có sự chú ý trên nhiều mặt, như điện Kremli đang vun đắp mối quan hệ với các nước khác ở châu Á nhằm ngăn chặn Bắc Kinh. Thí dụ trong chuyến thăm Ấn Độ vừa qua, Tổng thống Putin đã nhắc lại mối quan hệ quan trọng giữa Nga với Ấn Độ và tuyên bố sẽ giúp Ấn Độ xây dựng 10 nhà máy điện hạt nhân. Không chỉ Ấn Độ, Putin cũng nhiệt tình tái xây dựng mối quan hệ với Việt Nam, mới đây ông nhắc lại những lời hứa hẹn với Việt Nam mà ông từng nói trong chuyến thăm Hà Nội hồi tháng 11/2013.

Cuối cùng Thời báo Moskva viết : cho dù Putin rất vui mừng thấy sức mạnh của Trung Quốc ngày càng tăng lên và có thể thách thức Mỹ, nhưng dường như ông không muốn thấy Trung Quốc sẽ dẫn dắt khối liên minh Nga-Trung Quốc. Điều đó càng làm cho khả năng hai nước liên kết chặt chẽ hơn nữa trở nên cực kỳ nhỏ bé.     

Nguyễn Hải Hoành  lược dịch theo  

Nguồn :

http://www.themoscowtimes.com/opinion/article/putin-s-fear-of-china-weakens-russia-s-asia-pivot/513534.html     17/12/2014   Putin's Fear of China Weakens Russia's Asia Pivot.  By Josh Cohen

Các bài viết liên quan:

·         Trung Quốc có nên liên kết với Nga hay không?

·         Nga và Trung Quốc liệu có liên kết với nhau hay không?

·         Nga và Trung Quốc liệu có liên kết với nhau hay không?

·         Phương Tây có thể thắng Putin bằng cách nào ?