Marianne
Brown - VOA
23.10.2014
HÀ NỘI— Blogger
Điếu Cày Nguyễn Văn Hải, một trong những nhân vật bất đồng chính kiến nổi tiếng
nhất Việt Nam, mới đây đã được thả khỏi nhà tù và đưa sang Mỹ. Tuy việc phóng
thích được nhiều người hoan nghênh, một số người đã nêu lên nghi vấn về tính
chất hợp pháp của hành động này.
Nhiều người đã chào
đón ông Nguyễn Văn Hải khi ông đến phi trường Los Angeles hôm thứ tư sau khi
được phóng thích trước thời hạn ra khỏi một nhà tù ở Việt Nam.
Ông Hải bị tuyên án
12 năm tù vào năm 2012 vì tội gọi là “tuyên truyền chống nhà nước”, theo Điều
88 của Bộ luật Hình sự Việt Nam. Hai blogger khác là Tạ Phong Tần và Phan Thanh
Hải cũng bị tuyên án tù trong phiên xử đó.
Ông Nguyễn Văn Hải,
bút danh Điếu Cày, là một trong những người viết blog chính trị nổi tiếng nhất
Việt Nam. Ông viết về nạn tham nhũng trong chính quyền, vụ tranh chấp lãnh thổ
với Trung Quốc và đã sáng lập Câu lạc bộ Nhà báo Tự do.
Tuy việc ông được
phóng thích nhận được sự hoan nghênh của nhiều người, Luật sư Hà Huy Sơn, người
từng bào chữa cho ông, nói rằng không có cơ sở pháp lý để trục xuất ông.
Bà Phạm Thu Hằng,
Phó phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Việt Nam, cho biết bản án của ông Hải đã
được tạm hoãn.
Anh Nguyễn Trí Dũng, con của blogger Điếu Cày, nói rằng cách thức mà chính
quyền đối xử với cha anh chứng tỏ là nhà cầm quyền Việt Nam có thể hành động
một cách tùy tiện đối với những người chỉ trích chính phủ.
"Cha tôi bị bỏ tù một cách
bất hợp pháp. Họ không đưa cho ông bất kỳ một giấy tờ nào để cho biết lý do họ
bỏ tù ông. Họ thả ông cũng với một cách thức như vậy. Điều này trên cơ bản cho
thấy những gì xảy ra ở Việt Nam vào thời điểm này. Người dân có thể bị bắt bất
cứ lúc nào mà chính quyền muốn bắt, với bất kỳ lý do nào."
Trước đây, vào năm
2008, ông Hải cũng đã bị tuyên án hai năm rưỡi tù giam về tội trốn thuế trong
vụ án mà nhiều người cho là có động cơ chính trị. Sau khi mãn hạn ông tiếp tục
bị giam để chờ điều tra.
Hoa Kỳ nằm trong số
nhiều nước trên thế giới yêu cầu Việt Nam trả tự do cho blogger Điếu Cày. Các
nhà quan sát cho rằng việc ông được thả là kết quả của những cuộc thương lượng
với Washington về việc dỡ bỏ một phần lệnh cấm bán vũ khí sát thương cho Việt
Nam.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm thứ ba nói rằng ông Hải chọn sang Mỹ. Tuy nhiên, con ông là anh Nguyễn Trí Dũng nói rằng không phải như vậy.
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ hôm thứ ba nói rằng ông Hải chọn sang Mỹ. Tuy nhiên, con ông là anh Nguyễn Trí Dũng nói rằng không phải như vậy.
"Đó không phải là một sự
chọn lựa thật sự. Nếu cha tôi chọn ở lại Việt Nam, ông ấy sẽ bị cầm tù. Họ sẽ
không thả ông ra."
Anh Dũng nói thêm
rằng cha anh tán thành việc này để chứng tỏ tình đoàn kết với những người tranh
đấu cho quyền tự do ngôn luận ở Việt Nam.
Các tổ chức nhân
quyền hoan nghênh vụ phóng thích, nhưng ông Phil Robertson, Phó Giám đốc bộ
phận Á Châu của Human Rights Watch, nói rằng việc này không báo hiệu một sự
thay đổi trong chính sách của Việt Nam.
Ông Robertson nói
rằng “Nhiều người đọc Điếu Cày giờ đây sẽ
đọc các bài blog của ông từ Mỹ, nhưng điều đó không thay đổi một sự thật là các
blogger khác thế chỗ cho ông ở Việt Nam vẫn phải tiếp tục đối mặt với những sự
sách nhiễu và đàn áp có tính hệ thống của cảnh sát như ông đã từng đối mặt.”
Theo Human Rights
Watch, Việt Nam đang giam cầm từ 150 đến 200 tù nhân chính trị. Nhà cầm quyền
Hà Nội nói rằng Việt Nam không hề có tù nhân lương tâm.
-----------------------
Marianne
Brown - VOA
07.10.2014
HÀ NỘI— Thông
báo tuần trước về việc Hoa Kỳ dỡ bỏ một phần lệnh cấm bán vũ khí cho Việt Nam
đã được hoan nghênh như một bước quan trọng trong việc làm nồng ấm quan hệ giữa
hai quốc gia. Tuy nhiên, các nhà hoạt động nhân quyền đã chỉ trích quyết định
này. Từ Hà Nội, thông tín viên VOA Marianne Brown gửi về bài tường trình sau
đây.
Mặc dầu được đưa ra
chỉ vài tháng sau khi một giàn khoan dầu được hạ đặt trong vùng biển mà Việt
Nam cũng tuyên bố chủ quyền châm ngòi cho vụ giằng co căng thẳng giữa hai nước,
Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nhấn mạnh rằng quyết định nới lỏng lệnh cấm bán vũ khí cho
Việt Nam không có tính cách ‘bài Trung Quốc’. Thay vì thế, Bộ cho biết quyết
định này một phần nhằm đáp lại tình trạng thiếu khả năng hàng hải trong khu
vực.
Tiến sĩ Ian Storey, Giảng viên kỳ cựu tại Học
viện Nghiên Cứu Đông Nam Á, gọi tắt là ISEAS, ở Singapore, nói rằng quyết định
này 'dứt khoát đã được thúc nhanh bởi vụ khủng hoảng giàn khoan dầu'.
“Nó nêu bật mối quan ngại ngày
càng tăng của nước Mỹ về những diễn biến mới đây ở Biển Đông và nhất là về cách
nhìn thái độ hung hãn của Trung Quốc có khả năng gây phương hại cho các quyền
lợi của Hoa Kỳ trong vùng biển này.”
Theo ông Storey,
quyết định nởi lỏng lệnh cấm vận chủ yếu mang tính tượng trưng bởi vì Việt Nam
có mối quan hệ lâu nay với Nga để mua thiết bị với giá rẻ hơn nhiều.
Có tin đồn rằng
Việt Nam muốn mua máy bay tuần tiễu P-3 Orion để dùng vào việc trinh sát hàng
hải.
Việt Nam đã vận
động Hoa Kỳ bãi bỏ lệnh cấm vận từ nhiều năm nay, nhưng một điều kiện Washington
đề ra là cải thiện nhân quyền.
Sau đây vẫn là nhận
định của ông Storey:
“Họ đã đi né tránh một phần
bằng cách nói rằng Việt Nam đã cải thiện tình trạng nhân quyền mặc dầu sự cải
thiện không lớn lao mấy. Thứ nhì, họ nói rằng họ sẽ cung cấp thiết bị phi sát
thương để cải tiến tình trạng cảnh báo khu vực hàng hải, vì thế chúng ta không
nói về tàu ngầm hay tàu chiến hoặc loại thiết bị đó, mà chỉ giúp cho Việt Nam
cải thiện giám sát hàng hải trong vùng đặc khu kinh tế.”
Trong bài báo viết
cho tờ Chính sách Đối ngoại, Giám đốc về Ủng hộ châu Á cho tổ chức Human Rights
Watch, ông John Sifton chỉ trích quyết định dỡ cấm vận, và nói rằng nó
'làm suy yếu công tác can trường của các nhà hoạt động Việt Nam' đang tìm cách
buộc Hoa Kỳ làm áp lực đòi Việt Nam cải thiện thành tích nhân quyền.
Ông Lê Quốc Quyết, em trai của luật sư Lê
Quốc Quân, một trong các
nhân vật bất đồng nổi tiếng của Việt Nam, bị tù hồi năm ngoái về tội trốn thuế,
một cáo buộc mà giới chỉ trích nói là có động cơ chính trị.
“Hoa Kỳ quan ngại về nhân quyền
ở Việt Nam, nhưng đó không phải là điều kiện tiên quyết (để bãi bỏ lệnh cấm
vận). Họ quan ngại về nhiều vấn đề khác cũng như vấn đề nhân quyền.”
Bộ Ngoại giao Hoa
Kỳ từng tuyên bố Việt Nam cần phải cải thiện thành tích nhân quyền, và
Washington tiếp tục đánh gia quan hệ an ninh với Hà Nội.
Ông Nguyễn Trí Dũng là con trai của blogger
bất đồng chính kiến Điếu Cày, người đang thụ án tù 12 năm vì tội tuyên truyền chống nhà nước.
Tuần trước, ông Dũng nói lần đầu tiên cha ông được các giới chức Đại sứ quán Hoa Kỳ đến thăm. Cho đến giờ này, ông chỉ được phép gặp gia đình. Theo ông Dũng, đây là một dấu hiệu chính phủ Việt Nam đang cứu xét việc phóng thích cha ông.
Ông Dũng tin rằng sự kiện này có liên hệ đến việc dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí.
Tuần trước, ông Dũng nói lần đầu tiên cha ông được các giới chức Đại sứ quán Hoa Kỳ đến thăm. Cho đến giờ này, ông chỉ được phép gặp gia đình. Theo ông Dũng, đây là một dấu hiệu chính phủ Việt Nam đang cứu xét việc phóng thích cha ông.
Ông Dũng tin rằng sự kiện này có liên hệ đến việc dỡ bỏ một phần lệnh cấm vận vũ khí.
“Tôi nghĩ nếu cha tôi được thả, thì phải có
liên hệ gì đó với thoả thuận bởi vì tôi biết họ từ lâu. Ý tôi nói là chính phủ
Việt Nam. Họ sẽ không làm điều gì không có lợi cho họ.”
Tuy nhiên, trong
khi gia đình ông hoan nghênh khả năng đó, ông Dũng nói ông đồng ý rằng Hoa Kỳ
không nên bán vũ khí cho Việt Nam trong khi thành tích về nhân quyền của Việt
Nam vẫn còn yếu kém.
“Chúng ta cần phải có quyết
định quan trọng như bãi bỏ Điều luật 88 về tuyên truyền chống nhà nước và Điều
luật 79 về những người có hành động chống phá nhà nước, hay Điều luật 258 cấm
mọi người nói chuyện trên Facebook hay Internet về nhà nước. Với những điều
luật này, chính phủ có thể bắt bất cứ ai họ muốn mà không cần có lý do nào cả.”
Ông nói ông nghĩ
rằng nếu cha ông được trả tự do, ông ấy sẽ không được phép ở lại Việt Nam và có
phần chắc sẽ được đề nghị đi sống lưu vong ở Hoa Kỳ.
Trong khi những đồn
đoán tiếp tục về loại thiết bị nào Việt Nam sẽ mua, quyết định này có phần chắc
sẽ gây ra những làn sóng phản ứng trong các phe phái nội bộ ở Việt Nam trong
khi một số tìm cách có quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ chống lại Trung Quốc.
Cho đến nay, Bắc
Kinh chưa đưa ra lời bình luận về quyết định đó.
No comments:
Post a Comment